Sau hơn bốn năm bị trì hoãn, bộ phim 2046 tiếp nối tác phẩm thành công trước đó của Vương Gia Vệ tựa đề In The Mood For Love cũng có dịp ra mắt khán giả vào năm 2004. 2046 là câu chuyện về một nhà văn từ giã năm 2046 để trở về quá khứ.
Về Hong Kong những năm sáu mươi anh lại tiếp tục viết để kiếm kế sinh nhai, viết để tồn tại, để sống với tương lai năm 2046 và tưởng nhớ quá khứ. Cảm hứng bắt nguồn từ cuộc sống xung quanh anh, những người đàn bà anh gặp gỡ và quan sát. Cuốn tiểu thuyết với kết cấu đan xen giữa thực và ảo, bị xáo trộn giữa những con người sống ở thập niên 60 trong cơn binh biến và viễn cảnh của một cuộc sống trong năm 2046.
2046 là một phim về cái đẹp, mà cái đẹp thường phảng phất những ẩn ức trầm buồn. Vì vậy khán giả có thể gọi 2046 là một nỗi buồn đẹp đẽ của tình yêu.
Một bài ca mang tên Ký Ức
Bất luận mang trên mình thân phận gì, các nhân vật trong phim của Vương Gia Vệ đều có những ám ảnh về quá khứ. Những con người trong 2046 đều có những trăn trở và dằn vặt riêng, từ đó tạo nên những mối bất an không bao giờ dứt.
Họ mang trong mình những câu hỏi dai dẳng về tình yêu: anh ấy có yêu tôi không, cô ấy có yêu tôi không, em sẽ đi theo anh chứ, ở lại với em đêm nay nhé… nhưng tuyệt nhiên không hề có câu trả lời. Không trả lời vì không muốn thừa nhận. Không trả lời vì không muốn tổn thương, và không trả lời đơn giản vì… không yêu.
Mỗi câu hỏi như một vết kim châm cứa vào lòng nhân vật, để từ những đau đớn âm ỉ đó, họ lại lội ngược dòng tìm về quá khứ, lục tung trong mớ ký ức ấy hình hài của người yêu dấu. Câu hỏi thì nhiều nhưng câu trả lời chỉ có một: sự im lặng. Và họ mắc kẹt trong sự im lặng đó, cũng là khởi nguồn của hành trình đi tìm ký ức.
Không từ bỏ được quá khứ, họ mãi là những con chim không có chân chao liệng trong tuyệt vọng trên bầu trời để tìm quên, như lời của Lulu khi nhắc về người tình cô yêu nhất. Không từ bỏ được quá khứ, họ mãi là người tụt lại, ôm ấp những hình ảnh của ký ức dù chẳng bao giờ có thể gây dựng lại được. Họ như những chiếc hộp lưu cữu ký ức, mang ký ức ra nhìn ngắm, và đau đớn.
Trong Đông Tà Tây Độc của Vương Gia Vệ, có một lời thoại rất trùng khớp với chủ đề của 2046: ”Cô ấy nói gốc rễ vấn đề của đàn ông là ký ức. Không có quá khứ, mỗi ngày là một sự khởi đầu mới”.
Nếu không có ký ức sẽ không có đoàn tàu mang số hiệu 2046 chở hành khách về lại quá khứ. Nếu không có ký ức, con người chỉ có những cuộc hành trình một chiều tịnh tiến về phía tương lai, vui tươi và tràn đầy lạc quan, hy vọng.
Nhưng lòng người thường nặng trĩu vì những điều đã qua: Tĩnh Văn mãi dùng dằng, không bao giờ dứt khoát được với mối tình tuyệt vọng của anh chàng Nhật Bản, cô yêu anh nhưng không bao giờ dám chống đối lại cha; nhà văn Châu Mộ Văn tìm quên trên cơ thể đàn bà, nhưng làm sao anh có thể quên được hình ảnh của Tô Lệ Trân, người anh yêu nhưng không thể đạt được; anh chàng người Nhật trên toa tàu viễn tưởng ấy đem lòng yêu cô gái ro-bot có hình hài giống với người con gái mình yêu, nghĩa là anh cũng chưa từng thoát được những xúc tu của ký ức.
Trên hành trình đi tìm thân phận của chính mình, họ tạo nên ký ức – một chất kết dính ràng buộc quá khứ và tương lai. Dù ở trong thời điểm nào của cuộc đời, thứ ám ảnh họ nhất vẫn là ký ức.
Ký ức đóng một vai trò quan trọng trong các phim của Vương Gia Vệ và được biểu đạt ở mức cao cấp nhất qua cảm xúc nhân vật. Những tình yêu không được vọng đáp, những mơ ước và hy vọng của kẻ đang yêu bị cản ngăn hoặc biến dạng… tất cả đều được lột tả tài tình qua cách diễn xuất chuyên nghiệp, đầy xúc cảm của dàn diễn viên nổi tiếng.
Tuy vẫn thường xuyên bị so sánh với người anh em In The Mood For Love trước đó, nhưng tựu trung 2046 vẫn là một kiệt tác độc lập xứng đáng được ghi nhớ và tưởng thưởng của đạo diễn Vương Gia Vệ.
(còn tiếp)
2046 – KÝ ỨC VÀ THÂN PHẬN TÌNH YÊU (Phần 2)
Nguồn: Mann Up